Zitproblemen
”Voorkomen is beter dan genezen”
Maak een afspraak voor persoonlijke advies
ZITPROBLEMEN
Zit u wel goed?
Goed zitten is belangrijk voor lijf en leden. Vooral wanneer veel tijd zittend wordt doorgebracht. Want zitten is belastend voor het ons lichaam en langdurig verkeerd zitten kan veel gezondheidproblemen veroorzaken of verergeren. “De beste zithouding is de volgende zithouding” is dan ook een gevleugelde uitspraak. Maar van houding veranderen is niet altijd gemakkelijk, wanneer je te maken hebt met verminderde spierkracht. En al helemaal niet wanneer iemand zit in een stoel of bank die te laag of te diep is.
5 Basis voorwaarden voor
een goede zithouding
1. De juiste zithoogte
2. De juiste zitdiepte
3. De juiste armleggerhoogte
ZITPROBLEEM
Onderuitzakken
Een belangrijk en veelvoorkomend zitprobleem is onderuitzakken in een stoel of bank.
Herkennen
Je kunt dit fysiek waarnemen door goed te kijken naar de lichaamshouding hoe iemand zit. Er is dan geen sprake van steun in de onderrug, men zit niet tegen de rugleuning aan.
Oorzaak
Onderuitzakken treedt in principe bij iedereen op, wanneer men zit in een zitmeubel dat te diep is of bij te lage armleuningen. Of bij een te hoge zitting wanneer men niet goed met de voeten bij de grond kan. Dit komt door de zwaartekracht, die continue aan ons lichaam trekt.
Gevolg
Mensen met voldoende spierkracht corrigeren dit automatisch na enige tijd, omdat onderuitzakken op een gegeven moment oncomfortabel wordt. Mensen met verminderde spierkracht kunnen dat niet altijd, waardoor weefselirritatie optreedt wat kan uitmonden in decubitus (= beschadiging van de huid en/of het onderliggende weefsel). Wanneer decubitus is opgetreden is dit heel lastig om te bestrijden en kan het snel verergeren, wat zeer pijnlijk is. Het is belangrijk om dit te allen tijde te voorkomen.
Voorkomen
ZITPROBLEEM
Voorover zitten met bolle rug
Veel ouderen zitten thuis op een eetkamerstoel of op de bank, voorover gebogen met bolle rug.
Herkennen
Je kunt dit fysiek waarnemen door goed te kijken naar de lichaamshouding hoe iemand zit.
Oorzaak
Bij sommige ouderen zijn door botontkalking de wervels wat ingezakt waardoor een zogenaamde kyfose ontstaat (bolle rug). Dit wordt versneld wanneer mensen langdurig voorover gebogen zitten. Het ontstaat wanneer er geen armleuningen aanwezig zijn of wanneer de armleuningen te laag zijn. Armen wegen 10% van ons totale lichaamsgewicht. In een zithouding moeten deze ondersteund worden. Wanneer de armleuningen te laag zijn zit je automatisch voorovergebogen met bolle rug, zodra je de armen op de te lage armleuningen legt. Wanneer iemand op een bank zit zonder armleuningen, worden de armen op de schoot gelegd. Ook dat kan alleen wanneer je enigszins voorover buigt.
Gevolg
Voorover gebogen zitten is slecht voor de rug omdat de wervelkolom die van nature een S-vorm heeft, in een C-vorm wordt gedwongen. Zo ontstaat lange tijd teveel druk op de tussenwervelschijven, waardoor rugklachten kunnen ontstaan. Ook worden de nek en de schouders overmatig belast, wat tot klachten zal lijden als de nek- en schouderspieren teveel worden opgerekt. Een ander negatief gevolg van voorover gebogen zitten is dat de ademhaling wordt bemoeilijkt, wat kan leiden tot kortademigheid. Ook is het voorover gebogen zitten niet bevorderlijk voor de spijsvertering. Kortom, belangrijk om dit te voorkomen!
Voorkomen
Wanneer de armleuningen van een stoel op de juiste hoogte zijn voor een persoon, dan houden deze de persoon automatisch goed rechtop. Om de natuurlijke S-vorm van de wervelkolom goed te ondersteunen, is het ook belangrijk dat er een goede zgn. lendensteun aanwezig is in de rugleuning van een stoel. Verderop in deze uitgave leggen we uit hoe voor iemand de goede armondersteuning en lendensteun kan worden bereikt.
ZITPROBLEEM
Scheef zitten door balans problemen
Veel ouderen hebben balansproblemen waardoor ze de neiging krijgen om snel scheef te zakken.
Herkennen
Je kunt dit herkennen door fysieke waarneming van de lichaamshouding hoe iemand zit: men hangt dan overmatig naar één kant.
Oorzaak
Vaak ligt er een neurologische oorzaak ten grondslag aan het scheef zakken van mensen. Je ziet het bijvoorbeeld vaak bij mensen met Parkinson. Ook mensen die een CVA (beroerte, hersenbloeding of herseninfarct) hebben gehad, hebben balansproblemen en de neiging om scheef te zakken.
Gevolg
Scheef zitten is enorm belastend voor het menselijk lichaam. De rugspieren kunnen bij langdurig scheef zitten aan één kant worden verkort. Die verkorte gespannen rugspieren geven naast pijnklachten ook weer belasting op de wervelkolom, waardoor er op een gegeven moment klachten in de rug of uitstraling naar het been kunnen ontstaan.
Voorkomen
Om scheef zakken tegen te gaan zijn armleuningen op de juiste hoogte van groot belang. Daarnaast kun je iemand goed en comfortabel zittend recht houden met een goede, passende zij- ondersteuning geïntegreerd in de rugleuning van een stoel. Ook door gebruik te maken van een kantelverstelling waarbij de zitting en de rugleuning samen naar achter kantelen, wordt de neiging om scheef te zakken tegengegaan.
Bewegend zitten helpt!
ZITPROBLEEM
Bewegingsbeperking ..
Veel ouderen zitten thuis op een eetkamerstoel of op de bank, voorover gebogen met bolle rug.
Herkennen
Je kunt dit fysiek waarnemen door goed te kijken naar de lichaamshouding hoe iemand zit.
Oorzaak
Bij sommige ouderen zijn door botontkalking de wervels wat ingezakt waardoor een zogenaamde kyfose ontstaat (bolle rug). Dit wordt versneld wanneer mensen langdurig voorover gebogen zitten. Het ontstaat wanneer er geen armleuningen aanwezig zijn of wanneer de armleuningen te laag zijn. Armen wegen 10% van ons totale lichaamsgewicht. In een zithouding moeten deze ondersteund worden. Wanneer de armleuningen te laag zijn zit je automatisch voorovergebogen met bolle rug, zodra je de armen op de te lage armleuningen legt. Wanneer iemand op een bank zit zonder armleuningen, worden de armen op de schoot gelegd. Ook dat kan alleen wanneer je enigszins voorover buigt.
Gevolg
Voorover gebogen zitten is slecht voor de rug omdat de wervelkolom die van nature een S-vorm heeft, in een C-vorm wordt gedwongen. Zo ontstaat lange tijd teveel druk op de tussenwervelschijven, waardoor rugklachten kunnen ontstaan. Ook worden de nek en de schouders overmatig belast, wat tot klachten zal lijden als de nek- en schouderspieren teveel worden opgerekt. Een ander negatief gevolg van voorover gebogen zitten is dat de ademhaling wordt bemoeilijkt, wat kan leiden tot kortademigheid. Ook is het voorover gebogen zitten niet bevorderlijk voor de spijsvertering. Kortom, belangrijk om dit te voorkomen!
Voorkomen
Wanneer de armleuningen van een stoel op de juiste hoogte zijn voor een persoon, dan houden deze de persoon automatisch goed rechtop. Om de natuurlijke S-vorm van de wervelkolom goed te ondersteunen, is het ook belangrijk dat er een goede zgn. lendensteun aanwezig is in de rugleuning van een stoel. Verderop in deze uitgave leggen we uit hoe voor iemand de goede armondersteuning en lendensteun kan worden bereikt.
ZITPROBLEEM
Moeite met opstaan
Veel ouderen hebben moeite met het gaan zitten en opstaan uit een zitmeubel. Wanneer dit steeds lastiger wordt, ontstaat er valgevaar.
Herkennen
Een belangrijke graadmeter is dat mensen het zo min mogelijk doen. Ze blijven liever zitten. Wanneer ze opstaan zie je dat dit veel kracht en moeite kost.
Oorzaak
Verminderde spierkracht is de grootste veroorzaker voor het minder goed kunnen opstaan en gaan zitten. Ook gewrichtsproblemen met knie en heup maken dit moeilijker.
Gevolg
Wanneer knieën en heupen worden overbelast, ontstaat er valgevaar. Ook is men niet altijd op tijd bij het toilet, wanneer er moeite is met opstaan.
Voorkomen
Het is veel gemakkelijker opstaan en gaan zitten in een stoel met uitstekende armleuningen met een passende zithoogte, dan bijvoorbeeld uit een laag en diep bankstel. Wanneer ook dit niet meer goed gaat, dan is een fauteuil met een elektrisch bedienbare sta-oplift (ook wel sta-opstoel genoemd) een heel goed hulpmiddel om zelfstandig mobiel te kunnen blijven in de thuissituatie.